TARSUS HALK OYUNLARI HALK OYUNU MÜZİKLERİ
HALK OYUNLARI GİYSİLERİ
A- KADIN GİYİMİ-KUŞAMI
Genç kız, özel gün (gelin); kadın (evli, dul, yaşlı) giyim-kuşamı
1- Baş
a) Giyilenler(Fes, tepelik, kefiye)
b) Örtülenler (Yemeni ve tülbent)
c) Genellikle tercih edilen renkler ve biçimler
FES
Örtünün dolanmasından dolayı görünmez. 10-12 cm'dir. Genelde kadife kumaştan yapılır.
KEFİYE
İnce her renk kumaştan yapılır.
TEPELİK
Feslerin başında bulunan genelde tüm renklerin kullanıldığı gümüş işlemelerdir.
TÜLBENT
1 cm civarındadır. Beyaz ağırlıklı her tondadır. Dağ yörelerinde iğne oyaları ovada
boncuklu tülbentler hakimdir.
2- Beden
a) İç giyim (Göynek, fistan)
b) Dış giyim (Yelek, üçetek, şalvar, kuşak)
c) Ayak (çorap, yemeni)
d) Genellikle tercih edilen renkler ve biçim
GÖYNEK
Arkadan tek düğmeli, dik yakalı, kollar uzun bazen manşetlidir.
FİSTAN
Basma ve pazenden yapılır. Boydan dikilir.
YELEK
Gömleğin üzerine giyilen yelek kolsuz, bele kadar oval olup, önü tutan ip veya bağ
kullanılır. Yeleklerin ön ve arkaları motiflidir. Yöredeki bitkiler motifin ana
hatlarını teşkil eder. (Üzüm, üzüm yaprağı)
ÜÇETEK
Belden lastikli, kesik üçetekler arkadan uzun, önü kısa tamamı üç parçadan oluşur.
Kısa olan bölümler dize kadardır. Kesik olan uçlar bele sokularak torba görüntüsü
sağlanır. (Pamuk toplama vb.)
ŞALVAR
Dağ yöresinde viskon, pazen gibi pamuklu kumaşlardan yapılır. Pazenden yapılan şalvarlar
pijama şeklindedir. Ova köylerinde saten kumaşlardan şalvar dikilir. Viskon ve satenden
olan kadın şalvarları peyikli olarak dikilir.
KUŞAK
Kuşaklar genelde semah yöresinde kullanılır. Abaniye türünden olan kuşaklardır.
ÇORAP
Boyu bileğe kadar olduğu gibi bilek üstü olanları da vardır. Motifli ve düz olarak
kullanılmaktadır.
YEMENİ
Üstü deriden alt kısmı lastikten ve köseledendir.
3- Takılar-Süsler
a) Başa takılanlar (tepelik, ciril (tomaka), yanak döven)
b) Saça takılanlar (Boncuk, sırma, sim ....vb.)
c) Boyuna takılanlar (altın, bilezik (savaltlama)
d) Yüz süsleri (Penes, pul)
e) Ayağa takılanlar
f) Vücut süsleri
4- Saç şekilleri ve süslenme
a) Genç kız saç şekilleri ve süslenme (Atkuyruğu)
b) Evli kadın saç şekilleri ve süslenme
c) Dul kadın saç şekilleri ve süslenme
d) Yaşlı kadın saç şekilleri ve süslenme(Belik, topuz)
SÜSLEME
Allık, sürme, kına
B- ERKEK GİYİM-KUŞAM
Genç, özel gün (damat), evli erkek giyim-kuşamı
1- Baş
a) Giyilenler (fes, takke, tellik,kasket .....vb)
b) Örtülenler (Poşu, abaniye, yemeni ... .vb.)
c) Genellikle tercih edilen renkler ve biçim
2- Beden
a) İç giyim (Gömlek)
b) Dış giyim( yelek, şalvar, kuşak)
c) Ayak (çorap, yemeni)
d) Genellikle tercih edilen renkler ve biçim
GÖMLEK
Eskiden yolcu malı diye tabir edilen siyah zemin üzerine beyaz
çizgilerden oluşan veya tam tersi beyaz üzerine siyah çizgili kumaşlardan dikilir. Uzun kollu, dik yakalı, önü boydan boya düğmelidir.
Kollardan iki düğme bulunur.
YELEK
Şalvar kumaşından yapılır. Kolsuz, önü açık, boyu bele kadardır. Motifli
olan yelekler düğmesiz, motifsiz yelekler önü cepli ve düğmelidir.
Yeleklerin ön yüzlerinde yöreye has bitki motifleri hakimdir.
Örneğin pamuk kozası gibi.
ŞALVAR
Genelde koyu renkli, pamuklu kumaşlardan yapılır.
Kesimi oldukça bol peyik kısmı dize kadar uzundur. Beli uçkurlu, cep ve paça ağızları hançer katması motiflidir. Tarsus şalvarlarında görülen özelliklerden bir tanesi de ön yüzlerinde 2 dikiş, arka yüzünde 3 dikiş olmasıdır.
KUŞAK
Beyaz renkli olup, ipekli pamuk kumaştan kenarları saçaklıdır. Bağlanış şekli belden yana sarkıtmah ve belden arkaya doğru bağlamalı olarak kullanılır.
ÇORAP
Pamuk ipliğinden elde örülerek yapılmaktadır.
YEMENİ
Üstü deriden, altı kösele veya lastikten oluşan yemeni, topuklu ve sivri burunludur. Siyah renklidir.
3- Takılar ve süsler (Erkek bölümünde ayrıca ver alması uygun görülmüştür.)
a) Başa takılanlar
b) Genellikle tercih edilen renkler
c) Erkek saç şekilleri ve süslenme
d) Bedene takılanlar (köstekli saat, değnek, bıçak, tespih)
e)
Vücut süsleri